5 Μαι 2015
Savvas Hiker
Είναι καιρός ο ΕΠΟΣ Φυλής, μετά τη μεγάλη δουλειά που βλέπω οτι έχει κάνει με τις διανοίξεις, συντηρήσεις, σηματοδοτήσεις, δράσεις, να δει συνολικά την ευρύτερη περιοχή που έχει σαν πυρήνα την γραμμή Μονή Κλειστών - σπήλαιο του Πανός ως ένα μεγάλο ενιαίο "πάρκο" διαδρομών πεζοπορικών, αναρριχητικών, ποδηλατικών, διάσχισης φαραγγιών, και θεμάτων.
Οι εικονικές διαστάσεις του, σε ευθείες, είναι περίπου 7x7 χλμ, με χιλιόμετρα επί χιλιομέτρων διαδρομών, με πλέγμα ιστορικών στοιχείων που αλληλοπλέκονται στο χρόνο, με χλωρίδα, με πανίδα, με Αλπική ομορφιά, ταυτόχρονα και Μεσογειακή, μόλις 30' από το κέντρο της Αθήνας.
Το "πάρκο" αυτό θα μπορούσε να εξυπηρετείται από μόνιμους οδηγούς και υπεύθυνους μόνιμων δράσεων, αμοιβόμενους από τους συμμετέχοντες, για εξειδικευμένες διαδρομές και θέματα, που να απευθύνονται σε σχολεία, εκδρομείς, ηλικίες, ενδιαφέροντα.
Ένας ενιαίος και κωδικοποιημένος χώρος με πεζοπορικές αφετηρίες και υποχρεωτικά σημεία σταθμεύσεως οχημάτων (όλα αυτά υπάρχουν ήδη άτυπα).
Οι εικονικές διαστάσεις του, σε ευθείες, είναι περίπου 7x7 χλμ, με χιλιόμετρα επί χιλιομέτρων διαδρομών, με πλέγμα ιστορικών στοιχείων που αλληλοπλέκονται στο χρόνο, με χλωρίδα, με πανίδα, με Αλπική ομορφιά, ταυτόχρονα και Μεσογειακή, μόλις 30' από το κέντρο της Αθήνας.
Το "πάρκο" αυτό θα μπορούσε να εξυπηρετείται από μόνιμους οδηγούς και υπεύθυνους μόνιμων δράσεων, αμοιβόμενους από τους συμμετέχοντες, για εξειδικευμένες διαδρομές και θέματα, που να απευθύνονται σε σχολεία, εκδρομείς, ηλικίες, ενδιαφέροντα.
Ένας ενιαίος και κωδικοποιημένος χώρος με πεζοπορικές αφετηρίες και υποχρεωτικά σημεία σταθμεύσεως οχημάτων (όλα αυτά υπάρχουν ήδη άτυπα).
Έτσι θα άνοιγαν επιτέλους πάλι και οι ενιαίες λεωφοριακές γραμμές από την Αθήνα, όπως ήταν παλιά, και όχι το χάλι όπως σήμερα, που αν δεν χρησιμοποιήσεις αυτοκίνητο πρέπει να πηδάς από μέσο σε μέσο με αναμονές σε ήλιο και βροχή, στις "μισές" συγκοινωνίες του λεκανοπεδίου για να πας και να έρθεις στη Φυλή. Ταυτόχρονα, ίσως έτσι άνοιγαν πάλι έστω τα Σαββατοκύριακα, και τα δρομολόγια για Αγ.Τριάδα που εξυπηρετούσαν σαν αρχή όλες τις μεγάλες διασχίσεις της Πάρνηθας.
Η κορυφή, η κορωνίδα, στον κεντρικό άξονα αυτού του "πάρκου" θα ήταν η σπηλιά του Πανός. Ένας άξονας δράσεων όπου στην άλλη άκρη θα δεσπόζει η βαρύνουσα οντότητα του σπηλαίου.
Ο βασικός εχθρός του βουνού είναι μόνο οι δρόμοι, γιατί ανοίγουν προσβάσεις για την ευκαιριακή μάζα επισκεπτών. Κυρίως οι άσφαλτοι, δευτερευόντως και οι χωματόδρομοι. Η ευκαιριακή μάζα επισκεπτών φέρνει μαζί της φασαριόζικες συνήθειες, πληθωρική ρύπανση, και απροσάρμοστες για το βουνό συμπεριφορές της πόλης. Συμπεριφορές που, με την ταχύτητα πρόσβασης, δεν πρόλαβε το βουνό να καθυποτάξει, και να εμπνεύσει το γνωστό δέος. Γιατί ο άνθρωπος "εκπαιδεύεται" από τη φύση, φτάνει να της δώσεις τον χρόνο.
Για παράδειγμα, κατηφορίστε πχ από το Άρμα το μπλε μονοπάτι για το σπήλαιο του Πανός, ενώ είναι μια διαδρομή με τόσους διερχόμενους (αλλά πεζοπόρους) δεν θα βρείτε στο μονοπάτι ούτε ένα σκουπιδάκι, ούτε καν ένα αποτσίγαρο, ένα σελοφάν, κάτι.
Ένα τέτοιο "πάρκο" δεν έχει να φοβηθεί τίποτα από τους ανθρώπους, θα έχει μόνο να παίρνει και να δίνει σε αυτούς. Θυμάμαι πριν κανα μήνα, είχαμε συναντήσει στο τέλος της Θρασύλου, στην αρχή του μονοπατιού για Ταμίλθι, μια παρέα που "μύριζε" από μακριά οτι ήταν ξένοι με τα άτυπα "πρωτόκολλα" του βουνού, δηλαδή ούτε καν μας χαιρέτησαν. Αφού έφυγαν μπροστά βαδίζοντας γρήγορα, τους συναντήσαμε πάλι παρακάτω και μας ρώτησαν που είναι τα "αναρριχητικά πεδία", τους έδειξα και συνέχισαν φασαριόζικα με κραυγές και φωνές μεταξύ τους ("οέεοο!.. ρε τάδε.. ρε μαλάκα.. από'δώ!.. από εκεί!").
Σταθήκαμε στο τρίστρατο για Ταμίλθι-Αλογόπετρα-Γιαννούλα, και είχαν ήδη αρχίσει να σκαρφαλώνουν πρόχειρα τα κακοτράχαλα βράχια απέναντι που ήταν "πιό του χεριού τους" σε σχέση με τις κανονικές ορθοπλαγιές του πεδίου πριν. Η ενέργεια τους πολλή ακόμη αλλά αντίθετα η φασαρία σταδιακά μειωνόταν. Ανέβηκαν όπως-όπως σε ένα πατάρι, και έγινε το αναμενόμενο. Κάθησαν όλοι σιωπηλοί και γαλήνιοι, με τα πόδια να κρέμονται στην άκρη του βράχου, ρεμβάζοντας το τοπίο. Ησυχία.
Η άγρια φύση, τους είχε εκπαιδεύσει ήδη μέσα σε μόλις 30λ, ενώ αν ήταν πρόσβαση με αυτοκίνητο θα είχαν φύγει ίδιοι όπως ήρθαν, και έχοντας αφήσει πίσω τους διάφορα.
Η κορυφή, η κορωνίδα, στον κεντρικό άξονα αυτού του "πάρκου" θα ήταν η σπηλιά του Πανός. Ένας άξονας δράσεων όπου στην άλλη άκρη θα δεσπόζει η βαρύνουσα οντότητα του σπηλαίου.
Ο βασικός εχθρός του βουνού είναι μόνο οι δρόμοι, γιατί ανοίγουν προσβάσεις για την ευκαιριακή μάζα επισκεπτών. Κυρίως οι άσφαλτοι, δευτερευόντως και οι χωματόδρομοι. Η ευκαιριακή μάζα επισκεπτών φέρνει μαζί της φασαριόζικες συνήθειες, πληθωρική ρύπανση, και απροσάρμοστες για το βουνό συμπεριφορές της πόλης. Συμπεριφορές που, με την ταχύτητα πρόσβασης, δεν πρόλαβε το βουνό να καθυποτάξει, και να εμπνεύσει το γνωστό δέος. Γιατί ο άνθρωπος "εκπαιδεύεται" από τη φύση, φτάνει να της δώσεις τον χρόνο.
Για παράδειγμα, κατηφορίστε πχ από το Άρμα το μπλε μονοπάτι για το σπήλαιο του Πανός, ενώ είναι μια διαδρομή με τόσους διερχόμενους (αλλά πεζοπόρους) δεν θα βρείτε στο μονοπάτι ούτε ένα σκουπιδάκι, ούτε καν ένα αποτσίγαρο, ένα σελοφάν, κάτι.
Ένα τέτοιο "πάρκο" δεν έχει να φοβηθεί τίποτα από τους ανθρώπους, θα έχει μόνο να παίρνει και να δίνει σε αυτούς. Θυμάμαι πριν κανα μήνα, είχαμε συναντήσει στο τέλος της Θρασύλου, στην αρχή του μονοπατιού για Ταμίλθι, μια παρέα που "μύριζε" από μακριά οτι ήταν ξένοι με τα άτυπα "πρωτόκολλα" του βουνού, δηλαδή ούτε καν μας χαιρέτησαν. Αφού έφυγαν μπροστά βαδίζοντας γρήγορα, τους συναντήσαμε πάλι παρακάτω και μας ρώτησαν που είναι τα "αναρριχητικά πεδία", τους έδειξα και συνέχισαν φασαριόζικα με κραυγές και φωνές μεταξύ τους ("οέεοο!.. ρε τάδε.. ρε μαλάκα.. από'δώ!.. από εκεί!").
Σταθήκαμε στο τρίστρατο για Ταμίλθι-Αλογόπετρα-Γιαννούλα, και είχαν ήδη αρχίσει να σκαρφαλώνουν πρόχειρα τα κακοτράχαλα βράχια απέναντι που ήταν "πιό του χεριού τους" σε σχέση με τις κανονικές ορθοπλαγιές του πεδίου πριν. Η ενέργεια τους πολλή ακόμη αλλά αντίθετα η φασαρία σταδιακά μειωνόταν. Ανέβηκαν όπως-όπως σε ένα πατάρι, και έγινε το αναμενόμενο. Κάθησαν όλοι σιωπηλοί και γαλήνιοι, με τα πόδια να κρέμονται στην άκρη του βράχου, ρεμβάζοντας το τοπίο. Ησυχία.
Η άγρια φύση, τους είχε εκπαιδεύσει ήδη μέσα σε μόλις 30λ, ενώ αν ήταν πρόσβαση με αυτοκίνητο θα είχαν φύγει ίδιοι όπως ήρθαν, και έχοντας αφήσει πίσω τους διάφορα.
Πεζοπόροι στον υδραγωγό της Γιαννούλας
Ακόμη και στον αγωγό της Γιαννούλας, που κάποιες ώρες τα Σαββατοκύριακα η κίνηση θυμίζει πεζοδρόμιο στην Πατησίων, μια φορά είδα πεσμένο ένα πλαστικό από καφέ και μου έκανε εντύπωση, γιατί είναι σπάνια περίπτωση. Εξαίρεση είναι η ρύπανση στο πλάτωμα, που απέχει μόνο 7-10 λεπτά από την απέναντι άσφαλτο. Ο κόσμος στη φύση προσέχει. Ενώ ο εποχούμενος κόσμος είναι άλλη περίπτωση.
Εν πάση περιπτώσει, στην Ελληνική πραγματικότητα φοβόμαστε ότι μια τέτοια υλοποίηση θα είχε απρόβλεπτες αρνητικές παραμέτρους, κυρίως σχετικές με :
(1) τη διαχείριση της σχέσης μεταξύ του αυξανόμενου πλήθους χρηστών και το επηρεαζόμενο περιβάλλον,
Εν πάση περιπτώσει, στην Ελληνική πραγματικότητα φοβόμαστε ότι μια τέτοια υλοποίηση θα είχε απρόβλεπτες αρνητικές παραμέτρους, κυρίως σχετικές με :
(1) τη διαχείριση της σχέσης μεταξύ του αυξανόμενου πλήθους χρηστών και το επηρεαζόμενο περιβάλλον,
(2) τη διαχρονικά απρόβλεπτη εξέλιξη στο άνοιγμα στο περιβάλλον νέων προσβάσεων στο μακρινό μέλλον, άλλοι άνθρωποι άλλα συμφέροντα, και,
(3) τις επιπλοκές από το εναλλασσόμενο, δηλαδή ασταθές, ενδιαφέρον του ελληνικού κράτους για την Πάρνηθα στο χρόνο, πχ όπως έγινε με τους οικισμούς στην ανατολική Πάρνηθα.
Αλλά εγώ έπρεπε να πω την ιδέα, έστω για την ομορφιά αυτής της σκέψης.
______