Πάρνηθα: Τώρα στην πολύπαθη χαράδρα του Αη Γιώργη

15 Οκτ 2025

Γιώργος Αλεξόπουλος

Αντιπλημμυρικά έργα λοιπόν, προϋπολογισμού "4.686.554,75 €". Το πρόβλημα είναι οτι το συγκεκριμένο έργο έχει πέσει σαν χλαπάτσα μέσα στη χαράδρα του Αη Γιώργη!

Η κατάρα που δέρνει την περιοχή έχει να κάνει με το ότι γειτονεύει με την Αθήνα. Κάθε ένας από τα εκατομμύρια στο λεκανοπέδιο, από εκδρομέας μέχρι αμολητός, και από κατσικοκλέφτης μέχρι αρμόδιος, θα βρεί κάτι να κάνει ή να παραλείψει να κάνει στη χαράδρα του Αη Γιώργη αλλά και στο εκκλησάκι.

Πριν πολλά χρόνια, κάποιος αποφάσισε να γίνουν δασικοί δρόμοι στην Πάρνηθα, με τους περισσότερους από αυτούς να οργώνουν τη νότια. Έκαναν πάρτι οι μπουλντόζες και μας έμειναν οι πληγές στο τοπίο, με την περίπου αιτιολογία - που ακούστηκε πολύ αργότερα - ότι θα βοηθούσαν σε περίπτωση πυρκαγιάς.

Μετά ήρθε η φωτιά του 2007, που ξεκίνησε από τα Δερβενοχώρια, και πήγε ασταμάτητη με εκνευριστική ακρίβεια, σαν να ακολουθούσε την πορεία από κάποιο φυτίλι, και έκαψε τη δυτική Πάρνηθα και στη συνέχεια τα έλατα στον πυρήνα της Πάρνηθας - των οποίων η προσπάθεια αναδάσωσης είναι μια ακόμη ιστορία αλα ελληνικά.

Μετά ήρθαν οι ποδηλάτες καταβάσεων, που άρχισαν να ανοίγουν δικές τους διαδρομές στη χαράδρα, κόβοντας βλάστηση και χαλώντας μονοπάτια, διευθετώντας χώματα, φτιάχνοντας ειδικές στροφές και ράμπες, παράνομα σε ένα καθεστώς απουσίας ελέγχων - μια κατάσταση εδώ και χρόνια την οποία ουδέποτε πήραν χαμπάρι οι αρμόδιοι, όπως και άλλα. Διότι δεν υπάρχουν δασοφύλακες, και άλλες τέτοιες ειδικότητες πεδίου στις σχετικές υπηρεσίες, άρα ποιος περπατάει στην Πάρνηθα; Κανείς.

Ένα από "τα άλλα". Και μετά αναρωτιόμαστε που πήγαν τα ελάφια.

Στο πεδίο υπάρχουν μόνο εργολαβίες, δηλαδή ευκαιριακά ασχολούμενοι που δεν έχουν συστηματική, βλέπε υπαλληλική, σχέση με το βουνό. Τι κάνουν οι λύκοι; Να δώσουμε εργολαβία να το δούμε. Τρώνε τα νέα φυντάνια τα ελάφια; Η ΕΕ χρηματοδοτεί έρευνα για να το μάθουμε. Μα φαίνεται ότι τα αγριογούρουνα είναι πιο ζημιάρικα. Ναι, ίσως, αλλά δεν χρηματοδοτούν έρευνα για αυτά, έχουμε μόνο για τα ελάφια. Μήπως τα αγριοκάτσικα; Δεν ξέρω, ούτε για αυτά προβλέπεται, αλλά τρέχει τώρα μια νέα ανάθεση για κάμερες. Τι κάμερες; Για να δούμε από που περνάνε οι λύκοι. Αυτό τι σχέση έχει με τα αγριοκάτσικα; Δεν ξέρω, θα δούμε. Και πάει λέγοντας.

Αστειεύομαι, κολλώντας μεταξύ τους γνωστά θέματα, αλλά καταλάβατε πως είναι τα πράγματα.

Στο μεταξύ, οι υπεύθυνοι δεν φρόντιζαν εδώ και πολλά χρόνια για αποψιλώσεις ή αραιώσεις στην ανήλιαγη δυτική πλαγιά στο κάτω μέρος της χαράδρας - "κάτω" εννοούμε από το σημείο όπου ο δασικός περνάει απέναντι - έτσι η κάτω δυτική είχε γίνει σαν μπαρουταποθήκη αλλά και επικίνδυνη στις διελεύσεις στο μονοπάτι γιατί έπεφταν τα ισχνά πεύκα.

Στη συνέχεια, πριν κάποια χρόνια, κάποιος εγκληματίας που τον βόλευε η κοντινή απόσταση από την πόλη έβαλε φωτιά, γιατί έτσι του κάπνισε, στο πάνω μέρος της χαράδρας του Αη Γιώργη. Τελικά, η πυκνή χαμηλή βλάστηση που ακολουθεί στη διετία μετά από δασικές πυρκαγιές στα χαμηλά υψόμετρα των βουνών (περίπου από τα 900-1.000μ και κάτω), άρχισε να πνίγει τα πάντα στο πάνω μέρος της χαράδρας, να κλείνει τα μονοπάτια, και να βουλώνει τις ρεματιές.

Ένα από τα παράπλευρα αποτελέσματα στο παραπάνω ήταν ότι τα νερά έβρισκαν πλέον διέξοδο μέσα από το κεντρικό μονοπάτι, μετατρέποντας το σε ένα κακοτράχαλο βαθύ λούκι, στις πλευρές του οποίου φύτρωσαν και απροσπέλαστοι τοίχοι από βάτα και κυρίως γλυστροκουμαριές (μια από τις φερτές κατάρες της Πάρνηθας, άλλη μια... "αριστοκρατική" ιστορία της χώρας). Οι δε τραβέρσες του μονοπατιού που γλύτωσαν, δηλαδή τα "οριζόντια" τμήματα, άρχισαν και αυτά να χαρακώνονται από τα ασύδοτα ποδήλατα καταβάσεων και τις παράνομες μηχανές εντούρο, με αποτέλεσμα στο μονοπάτι να αποκαλυφθεί το υπέδαφος μαζί με φερτές πέτρες λόγω των πυρκαγιών, και... έδεσε το πράγμα.

Η κατάσταση στο "καλό" τμήμα του μονοπατιού.

Μετά κάποιος έκλεψε την καμπάνα του Αη Γιώργη.

Μετά ένας άλλος εγκληματίας (ή ο ίδιος από την προηγούμενη πυρκαγιά) έβαλε φωτιά στη νότια Πάρνηθα, που πήρε φυτίλι και τη χαράδρα του Αη Γιώργη και μετά πήρε γραμμή την ανατολική Πάρνηθα όπου μεταξύ άλλων βρίσκονται η Βαρυπόμπη και το Τατόι - άλλη αφρόντιστη ζούγκλα εκεί.

Έτσι χωρίς να ελέγχουν ή να προλαμβάνουν, οι αρμόδιοι εμφανίστηκαν τώρα με αντιπλημμυρικά έργα, του μπετόν και της μπουλντόζας, και έναν μεγάλο προϋπολογισμό, να αποτελειώσουν το στολίδι της φύσης, της φυσιολατρίας, του οικοσυστήματος, και της ιστορίας, που λέγεται χαράδρα του Αη Γιώργη και εκκλησάκι του Αη Γιώργη.

Και τέλος πάντων, με τόσα λεφτά, αντί να βάλουν συνεργεία που θα κατέβαιναν στη χαράδρα να κάνουν τα έργα, ίσως και με άλλα υλικά εκτός από μπετόν, όπως είχε γίνει παλιά στο Ρουμάνι κάτω από την Αγία Παρασκευή ή πρόσφατα στις ρεματιές στο δυτικό και στο βόρειο Τατόι, στον Αη Γιώργη έβαλαν... μπουλντόζες. Να το ξαναπώ: ΕΒΑΛΑΝ ΜΠΟΥΛΝΤΟΖΕΣ ΣΤΗ ΧΑΡΑΔΡΑ ΤΟΥ ΑΗ ΓΙΩΡΓΗ.

Οι μπουλντόζες έχουν ξεκινήσει σε δύο σημεία από τον δασικό της χαράδρας, όσον αφορά τα ψηλότερα. Ένα απέναντι από την Κορακοφωλιά (το αρχαίο Λειψύδριο), από όπου ανοίγουν προς τα κάτω σαρώνοντας δεξιά-αριστερά στο διάβα τους, δεν ξέρω με τι σκοπό, και ένα λίγο μετά τη διασταύρωση για Κεραμίδι από όπου ανοίγουν έναν ελισσόμενο δρόμο προς την κοίτη σκάβοντας και πληγώνοντας επίσης τα πάντα.

Κάτω από τον Αη Γιώργη. Ψηλότερα στη φωτο είναι ο παλιός δασικός.

Χαμηλότερα η νέα διάνοιξη που κατεβαίνει από περίπου τη διασταύρωση για Κεραμίδι.

Διάνοιξη και γενικό τσαλαπάτημα απέναντι από την Κορακοφωλιά

Δρόμος στο μονοπάτι της Χασιάς.

Διακρίνεται και πακέτο από τσιγάρα που πέταξε κάποιος... οικολόγος του εργοταξίου.

Ενδεικτικό στα τωρινά. Το μόνο μονοπάτι που είχε γλυτώσει από τη λαίλαπα των προηγούμενων καταστάσεων, εκτός από τους καμένους κορμούς που έπεσαν και το έκλεισαν σε κάποια σημεία, ήταν αυτό των Χασιωτών. Ένα ιστορικό και όμορφο μονοπάτι με το οποίο παραδοσιακά οι Χασιώτες πηγαίνουν εδώ και αιώνες στον Άγιο. Τώρα οι μπουλντόζες το πήραν και αυτό παραμάζωμα. Γιατί; Γιατί οι αρμόδιοι και αυτοί που έκαναν τη μελέτη (λογικά έγινε μελέτη), το πολύ-πολύ κοιτώντας στον χάρτη να είδαν "κάποιο" μονοπάτι, ε και;

Παρεμπιπτόντως, έχει ερωτηθεί η αρχαιολογία για σημεία ενδιαφέροντος; Από όσο θυμάμαι αχνά, πριν πολλά χρόνια, είχαν υπάρξει για τη χαράδρα κάποιες αναφορές από τους προϊστορικούς αρχαιολόγους, ίσως και τους κλασικούς.

Το πρόβλημα λοιπόν δεν είναι τα έργα όταν απαιτείται να γίνουν. Το πρόβλημα είναι η ΠΡΟΛΗΨΗ πριν απαιτηθούν πιο μεγάλα έργα και, αν απαιτηθούν, το πρόβλημα είναι το ΠΟΥ γίνονται, δηλαδή αν εξετάζονται εναλλακτικά σημεία για το ίδιο αποτέλεσμα, και το ΠΩΣ γίνονται.

Τώρα θα μου πείτε, για να μπουν στον κόπο οι εμπλεκόμενοι, αρμόδιοι και μελετητές, να εξετάσουν το διαφορετικό "που", και το διαφορετικό "πως", πρέπει πρώτα να ξέρουν την ουσία μιας περιοχής εκτός από το να τη βλέπουν απλά στον χάρτη και να κόβουν βόλτες σε αυτή με τα αυτοκίνητα.

ΦΩΤΟ

- - - - -