2 Ιαν 2018
Savvas Hiker
Ξεφύλιζα (ηλεκτρονικά) ένα τεύχος του περιοδού "Το Βουνό" (ΕΟΣ), του 1935, ερευνώντας για κάτι που γράφω, και το μάτι μου έπεσε σε κάτι άλλο.
Ας τοποθετήσω πρώτα το ευρύτερο σκηνικό εκείνης της εποχής, για να καταλάβει κανείς γιατί στάθηκα και το διάβαζα. Μιλάμε για εποχές που η Πάρνηθα δεν ήταν πνιγμένη στους δρόμους, υπήρχε μόνο ο δρόμος μέχρι την Αγ.Τριάδα, οι κορυφές ήταν ελεύθερες, το βουνό πυκνά δασωμένο και άγριο, παρά την μεγάλη δασική και κτηνοτροφική δραστηριότητα μέχρι τα 800-850μ, τότε. Οι λύκοι και άλλα αρπακτικά ήταν ακόμη στην ακμή τους, πριν χαθούν κάπου προς τα 1960. Εμφανίστηκε πάλι μια ομάδα λύκων, τώρα, πριν μερικά χρόνια.
Αν περπατούσες χαμηλά στο βουνό μόνος ή με μικρή παρέα, τα σκυλιά από τα γύρω χωριά και τις στάνες σε έτρωγαν για πρωϊνό, και οι δρόμοι έξω από την Αθήνα πρέπει να έμοιαζαν με ρεματιές μάλλον παρά με χωματόδρομους. Τα ορειβατικά παπούτσια ήταν μόνο δερμάτινα, και μόνο μπότες ή ψηλά ημίμποτα, με επίσης δερμάτινη σόλα, και αρβυλόπροκες. Αν περνούσες από λάσπες, πρέπει μετά να ζύγιζαν 2-3 κιλά το καθένα. Γενικά τα ρούχα ήταν μάλλον σχετικά βαριά, από μαλλί και βαμβάκι.
Το σακίδιο (φόρεσα ένα τέτοιο μεταχειρισμένο, μικρός για 1-2 πορείες) ήταν από πανίσχυρο υλικό, μάλλον λινάρι, που δεν καταλάβαινε τίποτα στη φθορά, με πόρπες από ορείχαλκο.
Μιλάμε λοιπόν για το 1935, η πρώτη επίσημη ανάβαση του Ολύμπου από τους Κάκαλο, Μπουασονά, και Μποβί, είχε γίνει μόλις 22 χρόνια πριν (σαν να λέμε σήμερα ότι είχε γίνει το 1995), και, ο Β'ΠΠ ήταν μακριά ακόμη, ούτε καν σαν υποψία.
Κάτι άλλο που πρόσεξα, είναι το "Έξοδα δρχ. 50". Δεν ξέρω αν εννοούσε τα συνολικά της εξόρμησης ή τα ατομικά καθενός γιατί δεν μπορώ να κρίνω το ποσό για εκείνη τη συγκεκριμένη χρονική περίοδο. Η οικονομική ύφεση στην Αμερική είχε αρχίσει το '29 και είχε κορυφωθεί στην Ελλάδα περί το 1932 (όπως η κρίση του 2008, έφτασε σταδιακά σε μας το 2010), με πρώτο πλήγμα του ντόμινο, στην εξαγωγή σταφίδας που ήταν βασικό οικονομικό στοιχείο της χώρας τότε. Ας πούμε, θα βοηθούσε αν ξέραμε πόσα έπαιρνε το 1935, τον μήνα, πχ ένας δημόσιος υπάλληλος.
Διάβασε λοιπόν αυτό:
Πάρνηθα, Καραβόλα (1.412μ) 10 και 11 Αυγούστου. Αναχώρηση Σάββατο 10. Με αυτοκίνητο από την πλατεία Κάνιγγος στις 23 στο Μετόχι (σ.σ. δυσνόητη έκφραση, μάλλον εννοεί "για να είμαστε στις 23:00 στο Μετόχι", κρίνοντας από όσα λέει μετά).
Καταλαβαίνοντας στο περίπου, από ποια μονοπάτια πήγαν, τα μισά από τα οποία είναι περίπου κλειστά, ή κλειστά πλέον (πχ όπως το κατευθείαν μεταξύ κορυφής Καραβόλας - Σκίπιζας), έφτιαξα μια χοντρική σχηματική απεικόνιση της πιθανής πορείας. Η οποία, κατα τα γραφόμενα, ξεκίνησε σαν νυχτερινή ανάβαση μέχρι Καραβόλα, απλή παραμονή ή μπιβουάκ στην κορυφή, και κατάβαση μετά την ανατολή.
Στην νυχτερινή ανάβαση, μάλλον γιατί ήταν στις μεγάλες ζέστες στα μέσα Αυγούστου, θα είχε ενδιαφέρον να ξέραμε και τι φορητό φως χρησιμοποιούσαν το 1935. Πάντως, 10-11 Αυγούστου (Σαβ-Κυρ) ήταν 3-4 μέρες πριν την πανσέληνο τότε, όπως βλέπω σε κάτι πίνακες. Δηλαδή ξεκίνησαν με το φεγγάρι ψηλά και τους άφησε καμιά ώρα πριν το λυκαυγές, ενώ είχαν ήδη φτάσει από ώρα στην κορυφή και κάθονταν, ή θα είχαν ρίξει και καναν υπνάκο.
Αναφέρουν, επίσης, συνολικό χρόνο πορείας τις 7ω.
Υποθέτω, ανάβαση από Μετόχι - Θρακομακεδόνες - πηγή Γκαστρωμένη (όπως τη λέμε σήμερα) - άνοδος προς πηγή Κορομηλιά - Όρνιο από βόρεια - Λυκοπορειά - Καραβόλα.
Υπολογίζω την παραμονή στην κορυφή της Καραβόλας γύρω στις 3 ώρες. Βέβαια, δεν ξέρουμε πότε αναχώρησαν από πάνω "μετά την ανατολή", αλλά το πιθανότερο είναι να αναχώρησαν αμέσως λόγω Αυγούστου, ώστε να φτάσουν στον κάμπο μέχρι περίπου τις 10:00 (δική μας "θερινή ώρα").
Κατάβαση μετά την ανατολή. Υποθέτω, Καραβόλα - Σκίπιζα κατευθείαν - Διάσελο του Πανός - Πλατύ Βουνό από ανατολικά - Ρουμάνι - Καμπέρα - Κιάφα Πίνη - Κεραμίδι από δυτικά - Ντάρδιζα από αυχένα [ή] Κεραμίδι από ανατολικά - ρέμα Πλατανάκι (αν εννοούν αυτό ως Πλατανίτσα) - και μέχρι κάποιο σημείο χαμηλά στο Μενίδι (Αχαρναί), που δεν ξέρουμε.