Συντελεστής δυσκολίας, και κατάταξη πεζοπορικών διαδρομών
Όσον αφορά την πεζοπορία στο βουνό, υπάρχουν διάφορες κλίμακες που βαθμολογούν τη δυσκολία μιας πεζοπορικής διαδρομής, ανάλογα το υψόμετρο, την κατάσταση του εδάφους, τον απαιτούμενο εξοπλισμό, κλπ. Ο Συντελεστής Δυσκολίας (η έμφαση είναι στο "συντελεστής") είναι δική μου επινόηση, για τις ανάγκες αυτού του blog, και δείχνει τη δυσκολία διάνυσης όχι την απόλυτη βαθμολογία μιας διαδρομής.
Έτσι για να έχουμε την αντιπροσωπευτική εικόνα μιας διαδρομής λαμβάνουμε υπόψη, ταυτόχρονα, τον Συντελεστή Δυσκολίας και τις Ωρες Πορείας (ΩΠ).
Πχ μια διαδρομή 1 ώρας με συντελεστή 3/10 είναι δυσκολότερη από μια διαδρομή 30 λεπτών πάλι με συντελεστή 3/10 γιατί στην πρώτη είναι μεγαλύτερος ο χρόνος στον οποίο αντιμετωπίζουμε τον ίδιο συντελεστή δυσκολίας.
-----------------------------------------------------------
Αναλυτικά για τον Συντελεστή Δυσκολίας
Σκέφτηκα λοιπόν ότι ένας απλός τρόπος αξιολόγησης της δυσκολίας, και τελικά της αντικειμενικής κατάταξης μεταξύ διαδρομών, είναι το να διαιρώ την απόσταση με τον χρόνο στην πράξη από τον μέσο οδοιπόρο σε αυτή τη διαδρομή. Ο χρόνος ποικίλει από διάφορους παράγοντες που είτε ευνοούν την ανάπτυξη ταχύτητας είτε την εμποδίζουν, πχ τα εμπόδια, η κλίση, η υψομετρική διαφορά θετική ή αρνητική, κλπ.
Με άλλα λόγια, έτσι προκύπτει η ταχύτητα διάνυσης της συγκεκριμένης διαδρομής, δηλαδή η ταχύτητα που αναπτύσσεται συνυπολογίζοντας και τις μικροστάσεις. Αυτή η "ταχύτητα διάνυσης" είναι, σύμφωνα με το δικό μου σκεπτικό, ταυτόχρονα και η ταυτότητα μιας διαδρομής, και την κατατάσσει σε μια κλίμακα συντελεστή δυσκολίας, την οποία κλίμακα προσάρμοσα να κυμαίνεται από 1, το ευκολότερο, έως 10, το δυσκολότερο, για να είναι πιο άμεση η αντίληψη και σύγκριση.
Δεδομένου ότι σε μια διαδρομή στο βουνό ο μέσος πεζοπόρος αναπτύσσει ταχύτητα διάνυσης που ανάλογα τη δυσκολία της διαδρομής κυμαίνεται από 5χλμ/ω μέχρι 0,5χλμ/ω, η κλίμακα σε γενικές γραμμές είναι:
5,0χλμ/ω ταχύτητα διάνυσης =1 | 4,5χλμ/ω=2 | 4,0χλμ/ω=3 | κοκ
Ο μαθηματικός τύπος που επινόησα για να δίνει αυτόματα το αποτέλεσμα, είναι:
(( 5 - ταχύτητα διάνυσης σε χλμ/ω ) * 2 ) + 1 = συντελεστής δυσκολίας σε δεκάβαθμη κλίμακα.
Παράδειγμα
Μαυροβούνι (Καζίνο) - Μπάφι, από το μονοπάτι, είναι 3.500μ. Αυτή τη διαδρομή στην ανάβαση ο μέσος πεζοπόρος μαζί με τις μικροστάσεις ανάπαυσης, σε ευνοϊκό καιρό, μικρή ηλιοφάνεια και στεγνό έδαφος, την κάνει σε 75λ.
Άρα η διαδρομή "επιτρέπει" ανάπτυξη ταχύτητας διάνυσης 3.500μ/75λ
= 47μ/λ, δηλαδή 2.800μ/ω, δηλαδή 2,8χλμ/ω.
Έτσι, με τον τύπο υπολογισμού, η διαδρομή Μαυροβούνι - Μπάφι έχει Συντελεστή Δυσκολίας:
Έτσι, με τον τύπο υπολογισμού, η διαδρομή Μαυροβούνι - Μπάφι έχει Συντελεστή Δυσκολίας:
(( 5 - 2,8 ) * 2 ) + 1 = 5,4 ή "5,4/10"
Σημείωση. Είναι γενικά αποδεκτό στην ορειβατική κοινότητα ότι διαδρομές στις οποίες:
είτε ο πεζοπόρος αναγκάζεται να χρησιμοποιήσει τα χέρια του,
είτε ο πεζοπόρος τις εκτελεί με ταχύτητα διάνυσης πάνω από 5.000μ/ω,
δεν θεωρούνται σαν πεζοπορικές διαδρομές.
Για παράδειγμα:
Η συνολική κόπωση στην κυκλική διαδρομή Φυλή - Αη Γιώργης - Ταμίλθι, είναι περίπου ίδια με την κυκλική στο Φρούριο της Φυλής.
-----------------------------------------------------------
Μια επιπλέον εφαρμογή του Συντελεστή Δυσκολίας,
είναι ότι βοηθάει στον περίπου εμπειρικό υπολογισμό του μεγέθους της συνολικής κόπωσης (ή συνολικής δυσκολίας) σε μια διαδρομή, με αρκετά αντιπροσωπευτικά αποτελέσματα.
Το αποτέλεσμα στον υπολογισμό της "συνολικής κόπωσης" δεν οριοθετείται σε κάποια κλίμακα, θεωρητικά μπορεί να προκύπτει οσοδήποτε μεγάλος αριθμός, όμως επιτρέπει την κατάταξη των διαδρομών μεταξύ τους.
Όπως επίσης, γνωρίζοντας κάποιος μια διαδρομή μπορεί στη συνέχεια να δει σε ποιες άλλες διαδρομές ο υπολογισμός δείχνει μικρότερη κόπωση (ή συνολική δυσκολία) από τον υπολογισμό αυτής που ήδη γνωρίζει, σε ποιες μεγαλύτερη, και σε ποιες περίπου την ίδια.
Η εμπειρική "συνολική κόπωση" προκύπτει από τον πολαπλασιασμό:
είναι ότι βοηθάει στον περίπου εμπειρικό υπολογισμό του μεγέθους της συνολικής κόπωσης (ή συνολικής δυσκολίας) σε μια διαδρομή, με αρκετά αντιπροσωπευτικά αποτελέσματα.
Το αποτέλεσμα στον υπολογισμό της "συνολικής κόπωσης" δεν οριοθετείται σε κάποια κλίμακα, θεωρητικά μπορεί να προκύπτει οσοδήποτε μεγάλος αριθμός, όμως επιτρέπει την κατάταξη των διαδρομών μεταξύ τους.
Όπως επίσης, γνωρίζοντας κάποιος μια διαδρομή μπορεί στη συνέχεια να δει σε ποιες άλλες διαδρομές ο υπολογισμός δείχνει μικρότερη κόπωση (ή συνολική δυσκολία) από τον υπολογισμό αυτής που ήδη γνωρίζει, σε ποιες μεγαλύτερη, και σε ποιες περίπου την ίδια.
Η εμπειρική "συνολική κόπωση" προκύπτει από τον πολαπλασιασμό:
[Συντ.Δυσκολίας] * [ΩΠ (σε λεπτά)]
Για παράδειγμα:
Η συνολική κόπωση στην κυκλική διαδρομή Φυλή - Αη Γιώργης - Ταμίλθι, είναι περίπου ίδια με την κυκλική στο Φρούριο της Φυλής.
Στην 1η, το μέγεθος της κόπωσης είναι: 6,3 * 318λ = 2.003
Στη 2η, το μέγεθος της κόπωσης είναι: (ανάβαση 6,9 * 200λ) + (κατάβαση 4,9 * 113λ) = 1.934
Το "περίπου" δεν αφορά μόνο τη διαφορά στο αποτέλεσμα των υπολογισμών αλλά και το ότι τα δεδομένα των διαδρομών δεν είναι "εργαστηριακής" ακρίβειας, όμως στην πράξη τουλάχιστον, τα αποτελέσματα είναι συγκρίσιμα σε ικανοποιητικό βαθμό.
Ένα ακόμη παράδειγμα:
Κάποιος, που έχει κάνει ήδη μια από τις παραπάνω διαδρομές, θέλει να κάνει για πρώτη φορά τη διαδρομή Μαυροβούνι (Καζίνο) - Μπάφι, από το μονοπάτι, και αναρωτιέται τι "κόπωσης" είναι αυτή. Έτσι, υπολογίζει: (ανάβαση 5 * 75λ) + (κατάβαση 4,3 * 63λ) = 646
Του φαίνεται πολύ εύκολη σε σχέση με τις προηγούμενες, και θέλει κάτι πιο "δύσκολο", τότε σκέφτεται τη διαδρομή Χούνη - Μπάφι. Υπολογίζει και σε αυτήν τη "συνολική κόπωση": (ανάβαση 7,7 * 175λ) + (κατάβαση 6,1 * 115λ) = 2.049
Εδώ να επαναλάβω, και πάλι, ότι τα μεγέθη αυτά είναι "περίπου", αλλά δίνουν μια καλή άποψη στην πράξη για το είδος κάθε διαδρομής συγκρινόμενης με άλλες.
___
Βλέπε και Ώρες Πορείας
Στη 2η, το μέγεθος της κόπωσης είναι: (ανάβαση 6,9 * 200λ) + (κατάβαση 4,9 * 113λ) = 1.934
Το "περίπου" δεν αφορά μόνο τη διαφορά στο αποτέλεσμα των υπολογισμών αλλά και το ότι τα δεδομένα των διαδρομών δεν είναι "εργαστηριακής" ακρίβειας, όμως στην πράξη τουλάχιστον, τα αποτελέσματα είναι συγκρίσιμα σε ικανοποιητικό βαθμό.
Ένα ακόμη παράδειγμα:
Κάποιος, που έχει κάνει ήδη μια από τις παραπάνω διαδρομές, θέλει να κάνει για πρώτη φορά τη διαδρομή Μαυροβούνι (Καζίνο) - Μπάφι, από το μονοπάτι, και αναρωτιέται τι "κόπωσης" είναι αυτή. Έτσι, υπολογίζει: (ανάβαση 5 * 75λ) + (κατάβαση 4,3 * 63λ) = 646
Του φαίνεται πολύ εύκολη σε σχέση με τις προηγούμενες, και θέλει κάτι πιο "δύσκολο", τότε σκέφτεται τη διαδρομή Χούνη - Μπάφι. Υπολογίζει και σε αυτήν τη "συνολική κόπωση": (ανάβαση 7,7 * 175λ) + (κατάβαση 6,1 * 115λ) = 2.049
Εδώ να επαναλάβω, και πάλι, ότι τα μεγέθη αυτά είναι "περίπου", αλλά δίνουν μια καλή άποψη στην πράξη για το είδος κάθε διαδρομής συγκρινόμενης με άλλες.
___
Βλέπε και Ώρες Πορείας